یکی از مهمترین آسیب ها و چالش هایی که در مبحث انتظار با آن رو به رو هستیم مدعیان دروغینی هستند که گاهی سر بر می آورند و خود را امام زمان(عج)، فرزند، همسر یا یکی از یاران خاص او جا میزنند ؛
بنابراین بر ما لازم است که امام زمان (علیه السلام) را از چند جهت شناسایى کنیم، هم شناسنامه اى و هم اعتقادى و قلبى. در واقع انسان باید آن قدر قدرت تشخیص داشته باشد تا بتواند امام مهدى (علیه السلام) را، از مهدى نمایان تمییز دهد .
چرایی ادعای دروغین ؟
کسی که به عنوان وکیل یا باب یک امام معصوم(علیهم السلام) نزد شیعه مطرح می شد مورد احترام شیعیان و محل مراجعه آنها و دارای منزلت اجتماعی بالایی می شد و علاوه بر این، با توجه به اینکه یکی از مهم ترین فعالیت های وکلا، دریافت وجوه شرعی متعلق به امام(علیهم السلام) بود، وکلا همواره به عنوان امین امام و شیعه، دسترسی به این اموال داشتند.
همین امر در کنار بعضی دیگر از انگیزه های فاسد دنیوی، سبب می شد کسانی به دروغ، خود را منسوب به این نهاد مقدس کنند و داعیه دروغین وکالت و بابیت سر دهند.
هرچند ائمه هدی(علیهم السلام) برای تعیین وکلای خود، نهایت دقت را مبذول می داشتند و کسانی را که مورد اعتماد و دارای شرایط لازم بودند انتخاب می کردند، اما با توجه به این که انسان در صورت عدم تهذیب نفس و عدم کسب شرایط لازم برایش وجود دارد، در بین وکلای ائمه(علیهم السلام) نیز شاهد بروز و ظهور کسانی هستیم که با وجود داشتن شرایط لازم برای وکالت در ابتدای امر، به علت قرار گرفتن در وضعیتی جدید و مهیا شدن زمینه های مناسب و وجود ریشه های مقتضی برای فساد و خیانت در وجودشان، دست به انجام امور ناشایستی زدند که در نتیجه، موجبات طرد آنان توسط ائمه فراهم آمد.
در ریشه یابی انگیزه های خیانت می توان به امور متفاوتی برخورد کرد گرچه به اعتباری می توان همه را به مهذب نبودن آنان بازگرداند. انگیزه این وکلا از خیانت، زمانی روشن تر می شود که شخصیت آنان یک به یک معرفی و انگیزه آنان نیز بررسی شود.
رشد قارچ گونه عرفان های مجازی و معنویت های فانتزی !!
در سال های اخیر، رواج عرفان های مجازی و معنویت های فانتزی و گسترش طریقت های منهای شریعت رشد نگران کننده ای یافته است و این روند، مختص به ایران و یا کشورهای اسلامی نیست بلکه در مغرب زمین نیز، رونق گرفته است؛ چرا که معنویت، گمشده دنیای معاصر است.
واقعیتی به نام خلأ معنویت به رغم احساس شدید تشنگی انسان معاصر به حقایق ماورای طبیعت، همدستی قدرت های سیاست پیشه را برای بهره برداری از این خلأ باز می گذارد و هم تشبث به سرابی را برای این انسان حیران توجیه می کند. نسل تشنه معنویت، عطش خود را با سراب های عرفان نما فرو می نشاند.
مدعیان دروغین که ادعای کرامات داشتند؛ مدعیانی که ادعای وکالت و نیابت خاصه امام زمان(علیه السلام) را داشته اند؛ افرادی که ادعای دیدار و ارتباط با امام زمان(عج) را داشته اند؛ مدعیانی که خود را امام زمان(علیه السلام) دانسته اند؛ مدعیان دروغین که ادعای نبوت و پیامبری داشته اند و افرادی که ادعای خدایی و الوهیت دارند.
از چه زمانى، عدّه اى به دروغ، ادعاى مهدویّت کردند؟
اعتقاد به مهدى موعود (علیه السلام) در بین مردم به خاطر تأکیداتى که پیشوایان دینى ما داشتند، از زمان پیامبر (صلى الله علیه وآله) رواج داشته است. آن حضرت، بارها، در مناسبت هاى گوناگون، از حضرت مهدى و از ظهور و قیام و غیبت طولانى و دیگر ویژگى هاى آن حضرت خبر داده اند و بسیارى از اصحاب پیامبر (صلى الله علیه وآله) از این موضوع خبر داشتند و شعراى مسلمان، مانند کمیت اسدى (متوفاى 126 هـ ق) و اسماعیل حمیرى (متوفاى 173 هـ ق) و دعبل خزاعى (متوفاى 246 هـ ق) در اشعار خود، از آن یاد کرده اند. همین مسئله، سبب شده که در طول این مدّت، افرادى پیدا شوند که یا خود، ادّعاى مهدویّت کنند و یا عدّه اى از مردم به مهدویّت آنان معتقد شوند.
چه راه هایى براى شناختن مهدى نمایان وجود دارد؟
اعتقاد به مهدویّت، از زمان پیامبر (صلى الله علیه وآله) رواج داشته و تقریباً بعد از واقعه ى کربلا و شهادت امام حسین (علیه السلام) ادّعاى مهدویّت نیز آغاز شد و برخى از مردم بعد از وفات محمّد حنیفه، او را مهدى دانستند و بعدها نیز عدّه اى خود را مهدى نامیدند و ادّعاى مهدویت کرده اند.
براى این که ما مهدى نمایان را تشخیص دهیم، لازم است شناخت کامل از امام زمان (علیه السلام) داشته باشیم.
در روایات ما آمده است که زراره بن اعین از امام صادق (علیه السلام) سۆال کرد: «در زمان، غیبت امام زمان (علیه السلام) امام را چگونه از امامان بدلى تشخیص دهیم؟»
امام (علیه السلام) فرمود: «این دعا را یاد بگیرد و تکرار کن: (اللهم عَرِّفنی نفسک فإنَّک إنْ لم تعرفنی نَفسَک لَم أعرف نبیک. اَللهم! عرّفْنی رسولک فإنّک إنْ لمْ تعرفْنی رسولک لم أعْرِفْ حجتَک. اللهم! عرّفْنی حجتک فإنّک إنْ لمْ تُعَرِّفْنی حجتک ضَلَلْتُ عَن دینی.) (کمال الدین و إتمام النعمة، ج 2، ص 342. خدایا! خودت را به من بشناسان که اگر تو، خودت را به من نشناسانى، پیامبرت را نمى شناسم. خدایا پیامبرت را به من بشناسان که اگر پیامبرت را نشناسانى، حجّت تو را نخواهم شناخت. خدایا! حجّت و امام زمان را به من بشناسان که اگر امامت را نشناسانى، در دینم گمراه خواهم شد.)
بنابراین، بر ما لازم است که امام زمان (علیه السلام) را از چند جهت شناسایى کنیم، هم شناسنامه اى و هم اعتقادى و قلبى.
روایات ما، به همه ى این ها اشاره کرده اند و فرموده اند: «امام زمان (علیه السلام) از بنى هاشم و از اولاد فاطمه (علیه السلام) و از سلاله ى سیدالشهداء امام حسین (علیه السلام) و نام پدرش حسن و خودش همنام پیامبر (صلى الله علیه وآله) و.... است، و بعد هم خصوصیات شخصى و جسمى امام دوازدهم (علیه السلام) را بیان فرموده اند و گفته اند: او، شبیه ترین مردم به پیامبر (صلى الله علیه وآله) است; پیشانى حضرت فراخ و سفید و تابان و اثر سجده در آن آشکار است; ابروهاى حضرت، به هم پیوسته است; چشم حضرت، سیاه و سرمه گون است; در طرف راست صورت، خالى وجود دارد; (منتهى الآمال، ص 289) هنگام ظهور، با شمشیر قیام مى کند; از ایشان، کرامت هاى بى شمارى ظهور مى کند. براى ظهور نیز علائمى حتمى و غیرحتمى بیان کرده اند، نداى آسمانى، خروج سفیانى، خروج خراسانى، قتل نَفْسِ زکیّه، فرو رفتن لشکر سفیانى در بیابانى ما بین مکه و مدینه و... از جمله ى آن علائم است.
در قسمت دوم این مقاله به ذکر تعدادی از این مدعیان دروغین در طول تاریخ خواهیم پرداخت
پس با ما همراه باشید ...
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
منابع :
سایت تبیان
خبرگزاری شبستان
سایت اندیشه قم
کمال الدین و إتمام النعمة، ج 2