این پرسش موضوعی است که در این مجال به دنبال جواب قانع کننده برای آن هستیم ...
مقدمه:
آنچه مسلم و قطعی است بروز هر پدیده ناهنجار اجتماعی نمیتواند بدون علت و منشأ خاصی به وجود آمده باشد. ازینر یک انسان اندیشمند که به دنبال اصلاح ناهنجاریهای اجتماعی ست، لازم است درابتدای امر به دنبال فلسفه و چرایی و علت بروز آن پدیدهها باشد؛ چرا که در غیر این صورت هیچگاه به موفقیت لازم دست نخواهد یافت. سوال بسیار مهمی که در خصوص ناهنجاری بیحجابی در جامعه اسلامی مطرح میشود این است که، چرا دختران امروز رو به سوی کمحجابی یا به عبارتی بیحجابی میآورند؟ این پرسش موضوعی است که در این مجال به دنبال جواب قانع کننده برای آن هستیم.
فرایند تربیت مسألهی زمان بر و تخصصی
اولین و مهمترین موضوعی که در خصوص تربیت دینی دختران و به طور کل فرزندان باید مورد توجه قرار داشته باشد. این است که فرایند تربیت چیزی نیست که با فعالیت چند روز و در قالب امر و نهی، موعظه و ارشاد چند ماه بتوان به محصول مفید و ارزشی نهایی تبدیل شود. بعضی از والدین بعد از سالیان سال غفلت و بیتوجهی به مقوله تربیت، متوجه رفتارهای ناهنجار فرزندان خود میشوند، در این زمان است که برای اصلاح فرزندان به تکاپو میافتند. این در حالی است که اگر در سنین ابتدایی رشد، موضوع تربیت دینی در درجه اول اهمیت قرار میگرفت و روش صحیح و علمی اتخاذ میشد هیچگاه این چنین رفتارهای نامناسبی از فرزندان خودنمایی نمیکرد. آنچه از آموزههای اهل بیت(علیهالسلام) در منابع روایی وجود دارد حاکی از اهمیت دوران کودکی برای تربیت دینی فرزندان است. کما اینکه امام علی(علیهالسلام) در خصوص تربیت دینی فرزندان خود میفرماید: «فَبَادَرْتُک بِالْأَدَبِ قَبْلَ أَنْ یَقْسُوَ قَلْبُک؛[۱] فرزند عزیزم، من در آغاز جوانیات به ادب و تربیت تو مبادرت کردم، پیش از آنکه عمرت به درازا بکشد و دلت سخت شود».
حجاب را باید زیبا جلوه داد
هر انسانی فطرتاً زیبا دوست و زیبا طلب است.کما اینکه خداوند متعال را نیز به زیبایی و زیبا دوستی میشناسیم. «ٍعَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع إِنَّ اللَّهَ جَمِیلٌ یُحِبُّ الْجَمَالَ وَ یُحِبُّ أَنْ یَرَى أَثَرَ النِّعْمَةِ عَلَى عَبْدِهِ؛[۲] امام صادق (علیهالسلام)از امام علی (علیهالسلام) نقل میفرماید: خداوند جمیل است و جمال را دوست دارد و دوست دارد آثار نعمت خود را بر بندهاش ببیند».
اساساً هیچ انسانی دوست ندارد که به گونهای زشت و ناخوشایند جلوه نماید. بخصوص در عرصه روابط اجتماعی که بسیاری از افراد به دنبال فروش کالای خود هستند، بهترین ابزار برای عرضه کردن آن استفاده از اهرم زیبایست. در خصوص حجاب و عفاف نیز به همین شکل است. اگر والدین در همان سنین کودکی با مقوله حجاب به گونهای زیبا برخورد نمایند، به طوری عفاف و حیا برای فرزندان موضوعی زیبا و ارزشی جلوه نماید، در سنین بالاتر هیچگاه با آن به چشم نفرت و زشتی نگاه نمیکردند. بسیاری از والدین از همان سنین کودکی به گونهای فرزندان خود را با لباس های تننما و عریان در جامعه حاضر مینمانید که گویی فرزندی زیبایی را در تن آرایی و بدن نمایی میشناید. یقیناً گناه بسیاری از اینچنین فرزندانی برعهده والدین بیمسئولیت خواهد بود.
امام زین العابدین(علیهالسلام) در رساله حقوق میفرماید: «حقّ فرزندت بر عهدة تو این است که بدانی او از توست و در نیک و بد زندگی و خیر و شرش، وابسته به تو است و آگاه باشی که در حوزة سرپرستی وی، مسئول ادب و تربیت سالم او میباشی و وظیفه داری که او را به پروردگارش راهنمایی کنی و در اطاعت از فرمانهای الاهی یاریاش نمایی».[۳]
امان از مادران بیحیا و بیحجاب
در متون روایی گاهاً با روایتی برخورد میکنیم که صحبت از والدین جهنمی نمودهاند والدینی که در اثر بیتفاوتی و بیمسئولیتی زمینه گمراهی و فساد فرزندان خود را فراهم نمودهاند. در خصوص حجاب و عفاف نیز اگر والدین به این موضوع با عنوان مسأله ارزشی و ضروری در زندگی نگاه میکردند و خود نیز به آن پایند و متعهد میشدند هیچگاه فرزندان ایشان آلوده به بیحیایی و بیحجابی در جامعه نمیشدند. با توجه به این که فرهنگ اسلامی مسئولیتهای سنگینی در این خصوص بر عهده افراد و خانوادهها گذاشته است، شاهد سلب مسئولیتهای فراوانی از جانب ایشان هستیم.
قرآن کریم در زمینة مسئولیت والدین در تربیت دینی اهل خانواده میفرماید: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا قُوا أَنْفُسَکُمْ وَ أَهْلیکُمْ ناراً وَقُودُهَا النَّاسُ وَ الْحِجارَةُ»[۴] در حدیثی امام صادق(علیهالسلام) میفرماید: هنگامی که این آیه نازل شد، مردم گفتند: یا رسولالله چگونه ما خودمان و اهل و عیالمان را از آتش دوزخ حفظ کنیم؟ حضرت فرمود:
خودتان کارهای خیر انجام بدهید؛ خانواده خود را به کارهای خوب تذکر بدهید؛ آنها را بر اطاعت و عبادت خداوند تأدیب و تربیت نمایید. سپس امام فرمودند: «إِنَّ اللَّهَ تَعَالَی یَقُولُ لِنَبِیِّهِ(صلیاللهعلیه وآله) وَ أْمُرْ أَهْلَکَ بِالصَّلاةِ وَ اصْطَبِرْ عَلَیْها»؛ خانواده خود را به نماز فرمان ده و بر انجام آن شکیبا باش! [طه/ ۱۳۲] وَ قَالَ وَ اذْکُرْ فِی الْکِتابِ إِسْماعِیلَ إِنَّهُ کانَ صادِقَ الْوَعْدِ وَ کانَ رَسُولًا نَبِیًّا وَ کانَ یَأْمُرُ أَهْلَهُ بِالصَّلاةِ وَ الزَّکاةِ وَ کانَ عِنْدَ رَبِّهِ مَرْضِیًّا»؛ [مریم/۵۵ـ۵۴] «و در این کتاب (آسمانی) از اسماعیل (نیز) یاد کن، که او در وعدههایش صادق، و رسول و پیامبری (بزرگ) بود! و همواره خانوادهاش را به نماز و زکات فرمان میداد و همواره مورد رضایت پروردگارش بود.[۵]
تشویق فرزندان و بیان آسیبهای بیحجابی برای فرزندان
از جمله مسائلی که باعث شیوع بیحجابی در بین دختران جوان شده است، عدم حمایت و تشویق والدین است. شاید بعضی از ایشان برای ترغیب فرزندان خود به وسائلی غیر از تشویق و محبت استفاده نمایند ولی آنچه مسلم است گزینه محبت و تشویق میتواند تأثیر بسزایی در جلب فرزندان به سوی حجاب ایفا نماید. از طرفی رشد معنوی و تربیت اخلاقی مستلزم پرورش سالم عواطف کودک است. در این زمینه نیز روایات بسیاری وارد شده است؛ امام صادق(علیه السلام) فرموده اند: «اِنَّ اللّه لَیَرحَمُ العَبدُ لِشِدَّةِ حُبِّهِ لِوَلَدِه؛ همانا پروردگار بنده اش را به دلیل زیادی مهرورزی نسبت به کودک خود می بخشاید».علاوه بر این موضوع بیان آسیبهای پیش روی بیحیایی که در کمین دختران جوان است میتواند ایشان را از عواقب شوم آن برحذر دارد.
نتیجه و حاصل کلام:
برای پرورش فرزندانی صالح، متدین و مقید به آموزههای دینی، لازم است علاوه بر پایبندی خود الدین، تربیت دینی کودکان را در سنین کودکی آغاز نمود و با اهرمهای همچون محبت و تشویق بیان آسیب های پیش روی بیحیای در جامعه فرزندان را به رعایت حدود الهی تشویق نمود.
_________________
پینوشت:
[۱]. نهج البلاغة (للصبحی صالح)، ص۳۹۳.
[۲]. الکافی، ج۶، ص۴۳۸،ح۱.
[۳]. حسین انصاریان، دیار عاشقان، ج ۵، ص ۴۴۵. به نقل از رساله حقوق امام سجاد(علیهالسلام).
[۴]. سوره تحریم، آیه ۴.
[۵]. میرزاحسین نوری، مستدرک الوسائل، ج ۱۲، ص ۲۰۱، باب ۸، ح ۵.
منبع: ولایت نت