مقاله سری پنجم: کوفیان و منتظران ظهور (5) ...
اگر مردمی به دشمنی با جانشین امام معصوم بپردازند به طور قطع با امام معصوم نیز دشمن خواهند بود...
در مقالات پیشین از سلسله مقالههای «کوفیان و منتظران ظهور» از خصوصیات مردم کوفه که در بین ما نیز مشاهده میشود سخن گفتهشد، در این شماره در نظر داریم خصوصیات اخلاقی و رفتاری فرماندار کوفه، شخصیت حضرت مسلم و چگونگی برخورد این دو با یکدیگر را مورد بررسی قرار دهیم.
جناب مسلم در زمان شهادت، حدود پنجاه سال داشت و به لحاظ شجاعت در بین فرزندان عقیل بارز بود. البته شجاعت در بین بنی هاشم فرهنگ و ارث بود و از کودکی با رزم و مبارزه بزرگ می شدند.همچنین بسیار به پیامبر (ص) شبیه بود. همچنین ایشان ده سال در دوران امام حسن (ع) و ده سال در دوران امام حسین(ع) پای منبر ایشان تلمذ نمود. نتیجه این بیست سال، فقیهی است که در دیانت نمونه بود.
امام درمعرفی مسلم برای مردم کوفه ، میفرمایند من کسی را برای شما فرستادم که به منزله برادرم است.
در زیارت حضرت مسلم می خوانیم" لعن الله من جاهل حقک" لعنت بر کسی که مسلم را نشناسد. شناخت مسلم، جایگاه و حقش از وظایف ماست.جناب مسلم معصوم نیست ولی در زیارت نامهاش میخوانیم "لعن الله من بایعت و غشت" لعنت خدا بر هر کسی که با تو بیعت کرد و بیعتش را شکست.
ایشان پنجم شوال به کوفه رسید و به روایتی در منزل مختار و به روایت دیگر منزل مسلم بن عوسجه اقامت کرد.
شیعیان کوفه فوج فوج برای بیعت با ایشان می آمدند و وی در بیعت کلمهای از خود نمیگفت. نامه امام حسین را میخواند و شرایطی که امام گذاشته بود را ، بیان میکرد و سپس بیعت مینمود.
در حقیقت حضرت مسلم تلاش میکرد که شرایط کوفه را به گونهای آماده میکرد که زمان رسیدن امام زمانش، حکومت اسلامی را به ایشان تقدیم کند. یعنی حکومتی تشکیل شود که منجر به ظهور معصوم و برای یاری اهل بیت باشد.
در ادامه به شرایط بیعت امام حسین میپردازیم:
• دفاع از مظلوم
یکی از شرایط امام حسین برای بیعت، دفاع از مظلوم بود. اگر هم اکنون شعارمان" ما اهل کوفه نیستیم علی تنها بماند" است ، بنابراین دفاع از فلسطین و یمن و سوریه هم از بایدهایمان است. امام حسین شرط بیعتشان را چنین دفاعی قرار داده بودند.
• دوستی با دوستان اهل بیت و دشمنی با دشمنان آنان
معیار دیگر بیعت، "سلم لکم سالمکم و حرب لکم حاربکم " بود یعنی از منظر امام، سازش با دشمن اهل بیت معنایی ندارد و دوستی با دوستان ایشان، نشاندهنده تبعیت از معیار امام حسین است.
• عدم فراموشی دستورات اهل بیت
بند دیگر بیعت نامه چنین بود:"سخن و فعل اهل بیت را گوش خواهم داد و فراموش نخواهم کرد."
شروط فوق نشان میدهد امام حسین مسلم ابن عقیل را با بیعتی که زندگی فردی، اجتماعی و سیاسی مسلمانان را تحت تاثیر قرار میدهد، به کوفه میفرستد.
نکته لازم به ذکر این است که امام هادی(ع) نیز مردم را به اطاعت از وکلای غیر معصوم خود ملزم نموده بود، کسانی که در برهه ای از زمان حتی با ایشان هم در تماس نبودند.
حال این سوال پیش میآید که آیا مسلم برای حکومت خود بیعت میگرفت در حالیکه خود حاکم بود؟ یا فردی غیر معصوم بود که برای حکومت معصوم بیعت میگرفت؟
کسانی که ولایت مسلم را پذیرفتند ، چند دسته میشوند که مصادیق آنها امروزه نیز وجود دارد:
الف) عدهای تا زمانی که ولی حرفی بر خلاف میلشان نزند، از وی اطاعت می کنند. این گروه ولی را تابع خود می خواهند و خود تابع ولی نیستند.
ب) دستهای فقط تا بخش خاصی ولی را همراهی میکنند و اگر احکام و نظرات ولی را قبول نداشته باشند، برای وی جایگزین پیدا می کنند.
ج)عدهای توان استقامت ندارند. ولی را دوست دارند و در ناراحتیاش شریک میشوند اما اگر زمان به سختی افتادن خودشان فرارسد ، ولی را تنها میگذارند.
د)گروهی به تعبیری از ولی، ولایتمندترند. یعنی ازولی توقع دارند که به حرفشان گوش دهد. همانهایی که با افراط مردم را از دین بیزار میکنند. ولایتمدارانی که خارج از مدار ولی و جلوتر از وی حرکت میکنند.
ه) عدهای نیز ولایتمدار هم وزنند یعنی خود را هماندازه ولی میدانند. بهعنوان نمونه کسی مثل سلیمان بن صرد خزاعی خود را صحابه ی پیامبر میدانست و پذیرش فردی مثل مسلم که از نظر سن از وی کوچکتر بود، برایش سخت و سنگین بود. از این جمله افراد هم اکنون نیز در جامعه دیده میشود. کسانی که به سابقه طولانی آشنایی خود با امام "ره" تکیه کرده و از پذیرش ولایت مقام معظم رهبری سر باز میزنند.
و)دسته آخر، ولایت مداران واقعیاند. یعنی کسانی که نه جلوتر از ولیاند نه مخالف نه عقب تر، کاملا پشت سر ولی و تابع محض وی.
باید گفت زمانی که پای دفاع از ولایت در میان باشد، جان و مال را باید ایثار کرد. کاری که مردم کوفه برای دفاع از مسلم انجام ندادند و سپس با امام حسین نیز چنین کردند و این نشان میدهد اگر مردمی به دشمنی با جانشین امام معصوم بپردازند به طور قطع با امام معصوم نیز دشمن خواهند بود.
در این بین بررسی نقش فردی به نام «معقل» در کوفه مهم است. ابن زیاد وی را برای شناسایی افرادی که نزد مسلم رفت و آمد میکردند و به وی نزدیک بودند، فرستاد. وی پس از حشر و نشر با آنها و شناساییشان به نزد ابن زیاد بازگشت و باعث به زندان انداختن دوازده هزار نفر شیعه، در یک روز شد.
باید گفت اکنون نیز در میان مسلمانان، نفوذیهایی اینچنین بسیار وجود دارد و دشمن برای زمین زدن شیعه از آنها استفاده میکند.
از این روست که امام خمینی در وصیت نامه خود بزرگترین خطر برای حوزههای علمیه را روحانی نماهای نفوذی میداند. کسانی که در کمترین ضرر باعث بد نام شدن روحانیت بین مردم خواهندشد. و در خطرناکترین حالت به پست های مهم و مسوولیت درجامعه میرسند.
مقالات پیشین:
منبع: مصاف