از اربعین تا ظهور منجی ...
بر اساس پژوهش‌های صورت گرفته در متن روایات اهل بیت علیهم السلام، در 308 مورد در معرفی حضرت مهدی (عج)، از امام حسین (ع) نام برده شده است.
حجم کثیری از روایاتی که از کلام امام حسین (ع) یا از کلام حضرت مهدی (عج) هستند نیز، حاوی تبیین رابطه‌ای بی‌بدیل میان این دو امام شیعه است.
امام زمان (عج) در فرازی از زیارت ناحیه مقدسه خطاب به امام حسین (ع) و واقعه عاشورا می‌فرمایند:
«اگر روزگار مرا به تاخیر انداخت و مقدرات، از یاری و نصرت تو در روز عاشورا باز داشت، هر آینه من صبح و شام بر تو ندبه می‌کنم و به جای قطرات اشک، بر تو خون می‌گریم.»
در روایتی از امام باقر علیه السلام نقل است که فردی به نام حارث اعور به امام حسین (ع) عرض می‌کند منظور از آیه شریفه «وَ الشَّمْسِ وَ ضحَُئهَا»، (سوگند به خورشید و گسترش نور آن)، چیست؟
امام حسین (ع) در پاسخ حارث می‌فرمایند:
مراد از خورشید، رسول الله صلی الله علیه و آله است. حارث در سؤال دیگری می‌پرسد منظور از آیه شریفه «وَ الْقَمَرِ إِذَا تَلَئهَا»، (سوگند به ماه چون پس از آن آید)، چیست؟ امام (ع) می‌فرماید: منظور از ماه، امیر المؤمنین علی بن ابی طالب علیه السلام است که بعد از پیامبر (ص) می‌باشد.
حارث می‌پرسد آیه شریفه «وَ النهََّارِ إِذَا جَلَّئهَا»، (و سوگند به روز و چون آن را روشن سازد)، به چه معناست؟ امام حسین (ع) به حارث می‌فرماید: مقصود از روز، قائم آل محمد (عج) که زمین را مملو از عدل و داد خواهد کرد.
شیخ علی یزدی حائری از محدثان بزرگ شیعه در نقل روایتی پیرامون نشانه‌های ظهور می گوید، در هنگام ظهور حضرت مهدی (عج) در مکه میان رکن و مقام می‌ایستد و برای معرفی خود به مردم جهان از پنج جمله کلیدی استفاده می‌کند:
یک. «الا یا اهل العالم انا الامام القائم.» آگاه باشید ای جهانیان که من امام قائم هستم.
دو. «الا یا اهل العالم انا الصمصام المنتقم.» آگاه باشید ای اهل عالم که من شمشیر انتقام گیرنده هستم.
سه. «الا یا اهل العالم إنّ جدی الحسین (ع) قتلوه عطشانا.» بیدار باشید ای اهل عالم که جد من حسین (ع) را در حالی که تشنه بود کشتند.
چهار. «الا یا اهل العالم إنّ جدی الحسین (ع) طرحوه عریانا.» بیدار باشید ای اهل عالم که جد من حسین (ع) را عریان روی خاک افکندند.
پنج. «الا یا اهل العالم إنّ جدی الحسین (ع) سحقوه عدوانا.» آگاه باشید ای جهانیان که جد من حسین (ع) را از روی کینه توزی پایمال کردند.
مرحوم آیت الله بهجت در توضیح مختصری در مورد این روایت می‌فرمایند:
«امام زمان (عج) خودش را به واسطه امام حسین (ع) به همه عالم معرفی می کنند. بنابراین در آن زمان باید همه مردم عالم، حسین (ع) را شناخته باشند. اما الان هنوز همه مردم عالم، حسین (ع) را نمی شناسند و این تقصیر ماست؛ چون ما برای سیدالشهدا (ع) طوری فریاد نزدیم که همه عالم صدای ما را بشنود، پیاده روی اربعین بهترین فرصت برای معرفی حسین (ع) به عالم است. با اینکه زیارت سیدالشهدا (ع) در اکثر برهه های تاریخی به سختی انجام می شد و جان زائران در خطر بود، اما با این وجود عاشقانه خطرات را به جان می خریدند و به پابوسی امام حسین (ع) در روز اربعین نائل می شدند.»
آیت الله صدیقی از شاگردان برجسته آیت الله بهجت نیز در بیانی با اشاره به روایت مذکور، مهمترین نقش زنده نگاه داشتن فرهنگ عاشورا و یاد امام حسین (ع) را ایجاد مقبولیت عمومی برای حضرت مهدی (عج) در زمان ظهور می‌داند.
استاد علیرضا پناهیان در این زمینه می‌گوید:
«چرا امام زمان(عج) خودش را به اباعبدالله الحسین (ع) معرفی می‌کند؟ چرا بیرق‌‌های اصحاب حضرت باید پرچم های سیاه عزاداری اباعبدالله (ع) باشد؟ چرا باید شعارشان یا لثارات الحسین (ع)» باشد؟ آیا سینه زنان و عزاداران اباعبدالله (ع) یاران امام زمان (عج) هستند؟ آیا آخرین قیام و قیام موعود، قیام عزاداران اباعبدالله (ع) است؟»
پناهیان در پاسخ به این سؤال‌ها به موضوع تخریب‌های گسترده‌ای که در طول سال‌های اخیر علیه فرهنگ عزاداری برای امام حسین (ع) صورت گرفته است اشاره می‌کند و این نتیجه را میگیرد که تخریب فرهنگ عاشورا و آرمان امام حسین (ع) به معنای ایجاد تقابل در افکار عمومی علیه امام حسین (ع) است که اگر صورت بگیرد زمینه برای ظهور وجود نخواهد داشت.
پناهیان می‌گوید: «اخیرا در فضای بین‌الملل و در رسانه‌‌ها کارهایی صورت میگیرد که بی‌سابقه است. چرا امروز خیلی از جریان‌ها در جهان به یادِ این افتاده‌اند که باید به عزاداری‌‌ها لطمه بزنند و باید آن را خرافات تلقی کرد؟ هم جریان دست ساز انگلیس‌ها در جهان اسلام، یعنی جریان وهابیت، هجمه ویژه‌ای روی موضوع عاشورا و کربلا انجام می‌دهد و هم جریان‌های دیگر ضد دین و ضد انقلاب دارند به این موضوع می‌پردازند.
در عین حال، صرف هجمه‌های آنها به یک موضوع دلیل بر این نمی‌شود که آن موضوع، راهبردی و استراتژیک است، منتها موضوع اباعبدالله (ع) هم به شکل ویژه‌ای مورد هجمه دشمن قرار میگیرد و هم به دلایل مهم و متنوع دیگری باید به این موضوع پرداخت، یکی از آن دلایل این است که محور قیام امام زمان (عج)، انتقام خون اباعبدالله الحسین (ع) است.»
جهانی که امام حسین (ع) را با خشونت، قتل و رفتارهای زننده بشناسد چگونه در لحظه ظهور، در پاسخ به مهدی موعود (عج) که خود را به نام امام حسین (ع) معرفی می‌کند، اعتماد خواهد کرد؟
مقابله با این هجمه‌های گسترده در دوره کنونی، مهمترین وظیفه نهادهای دولتی و غیر دولتی از یک سو و تمام چهره‌های نخبگانی و افراد عادی است که می‌توانند در قالب ضریب نفوذی که در میان اطرافیان خود دارند ضمن خنثی نمودن این هجمه‌ها با استنادات محکم و منطقی مفهوم حقیقی عاشورا و عزاداری برای شهدای کربلا را تبیین نمایند. پیاده روی اربعین یکی از مناسب ترین برهه‌ها در انجام این مأموریت است.
دل‌های مشتاقی که در این ایام سختی‌های سفری طولانی را به جان می‌خرند بهترین زمینه برای همسان سازی گفتمان عاشورا بر اساس دیدگاه حقیقی آن هستند.
در جریان پیاده روی اربعین نیز حضور جریان‌های افراطی به شکل‌های مختلف وجود دارد که سعی می کنند باورهای انحرافی خود را میان زوار ترویج نمایند. اما آنچه که در نهایت توان کنترل آن را نخواهند داشت، سرعت رشد آشنایی جهان با امام حسین (ع) است.
این روند در حالی شکل میگیرد که مردم جهان، جمهوری اسلامی ایران را به عنوان الگویی از اجرای فرهنگ قیام عاشورا می‌شناسند و با نگاهی نسبت به نقش ایران در تحولات منطقه و جهان اسلام و از طرف دیگر با شناختی که نسبت به باورهای اعتقادی ایرانی ها نسبت به مسئله عاشورا دارند، در عمل توطئه‌های جریان‌های افراطی در حاشیه باقی می‌ماند.
منبع: به سوی ظهور
